دیگ بخار

قبل از اینکه دیگ بخار اختراع شود، اغلب صنایعی که امروزه به لطف دیگ بخار امروزه به راحتی حرارت مورد نیازشان را تامین می‌کنند از زغال سنگ و وسایل آتش‌ زای دیگر برای تولید گرما استفاده می‌کردند. امروزه با تولید گسترده انواع دیگ بخار صنایع از دردسرهای تامین انرژی حرارتی راحت شده‌اند، اما اغلب مردم نمی‌دانند دیگ بخار چیست و چگونه کار می‌کند.چگونه می‌توان دیگ بخار را کارآمدتر کرد و بازدهی آن را افزایش داد.

امروزه بیشتر برج‌ها، آپارتمان‌های مسکونی، کارخانجات، کارگاه‌های تولیدی به بویلر مجهز هستند که به کمک آن میزان حرارتی که نیاز دارند را تامین می‌کنند. اما بهتر است که قبل از خرید دیگ بخار شناخت کافی راجع به نحوه کار، انواع و ظرفیت‌های مختلف این دستگاه‌ها داشته باشید. انتخاب یک دیگ بخار مناسب که نیاز صنعت شما را به خوبی رفع کند، نیازمند بررسی فاکتورهای متعددی است؛ از قیمت دیگ بخار صنعتی و خانگی گرفته تا نوع سوخت و راندمان انرژی دستگاه که معمولا در وبسایت‌های فروش بویلر یا توسط کارشناسان فروش در اختیار قرار می‌گیرد.

درواقع خرید بویلر صنعتی یک نوع سرمایه‌گذاری هوشمندانه است از دل مقایسه مدل‌های مختلف و بررسی انواع مختلف دیگ بخار صنعتی و خانگی به دست می‌آید. در این مقاله تلاش کرده‌ایم نگاهی جامع به انواع بویلر بخار و عوامل موثر در خرید آن داشته باشیم تا با شناخت بهتر، بتوانید بهترین گزینه را برای نیازهای کسب‌وکار خود انتخاب کنید. در ادامه، شما را با مبانی و ویژگی‌های این تجهیز کاربردی بیشتر آشنا خواهیم کرد.

دیگ بخار چیست؟

دیگ بخار که در تعریف انگلیسی از لغت بویلر (Boiler) استفاده می‌شود، دستگاهی است که در انواع معمولی ، نیمه صنعتی و صنعتی ساخته می‌شود. این دستگاه با استفاده از انرژی حرارتی آب را به بخار تبدیل می‌کند و این بخار را برای مصارف صنعتی، تجاری یا گرمایشی مورد استفاده قرار می‌دهد. عملکرد دیگ بخار و بویلر بر یک اصل ساده استوار است: گرم کردن آب تا نقطه جوش و سپس تولید بخار در سطح فشار مشخص است. بخاری که توسط این دستگاه‌ها تولید می‌شود منبعی کارآمد برای انتقال انرژی گرمایی محسوب می‌شود.

در قلب دیگ بخار یک محفظه بسته‌ای قرار دارد که آب را داخل آن می‌توان نگه داشت و با تماس با سطح داغ یا عبور شعله گرم می‌شود. با بالا رفتن دمای آب، آب به بخار اشباع یا بخار فوق داغ تبدیل می‌شود و می‌تواند از طریق لوله کشی به تجهیزات صنعتی یا سیستم‌های گرمایشی منتقل شود. تولید و فروش دیگ بخار بسته به نیاز کارفرمایان و صاحبان صنایع در انواع مدل‌های مختلف و با کاربری‌های مختلفی صورت می‌گیرد.

انواع دیگ بخار شامل دیگ بخار لوله آتشی، دیگ بخار لوله آبی، دیگ بخار برقی، و بویلر با سوخت جامد یا گازوئیلی است. هر یک از این مدل‌ها ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. کاربرد بویلر بخار تنها به صنایع محدود نمی‌شود؛ بلکه در بیمارستان‌ها، استخرها، خشکشویی‌ها و حتی ساختمان‌های بزرگ نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به تنوع بالا در ظرفیت، طراحی و قیمت، آگاهی از نوع مناسب دیگ بخار و نحوه عملکرد آن برای خرید دیگ بخار صنعتی و خانگی کاملا ضروری است.

دیگ بخار چه کاربردی دارد؟

خرید دیگ بخار برای صنایع زیادی توصیه می‌شود که چندی از آنها را در بخش‌های قبلی نام بردیم. از بویلر می‌توان برای تولید انرژی برق کمک گرفت. بدین شکل که در نیروگاه‌ها بخار تولید شده توسط این محصول را به توربین‌ها هدایت کرده و از این روش به تولید برق کمک می‌کنند. یا در صنایع تولیدی و ساخت می‌توان برای تمیز کردن و تامین نیروی مورد نیاز ماشین‌آلات از دیگ بخار صنعتی بهره گرفت. اگر بخواهیم تک به تک صنایعی که از دیگ بخار می‌توانند استفاده کنند را تشریح کنیم مطلب به درازا می‌کشد از این رو در ادامه مهمترین آنها را نیاز مبرمی به خرید بویلر دارند را در ادامه معرفی می‌کنیم.

صنایع غذایی و نوشیدنی‌ها: دیگ بخار در این صنایع کاربرد فراوانی دارد. برای پخت مواد خوراکی، استریل سازی، تولید نوشابه و نوشیدنی‌های گرم، خشک کردن میوه‌ و غیره، بخار دهی مواد غذایی از جمله کاربردهای بویلرها در این صنایع است.

صنایع نساجی و ریسندگی: یکی از کاربردهای اصلی خرید بویلر بخار صنعتی استفاده از آن در رنگ‌رزی، تثبیت رنگ و آماده سازی پارچه برای رنگ گرفتن بهتر است. این صنایع می‌توانند باتوجه به ظرفیت بخاری که نیاز دارند یکی از انواع دیگ بخار را انتخاب و خریداری نمایند.

صنایع دارو سازی: معمولا اغلب تجهیزات صنعتی مانند دستگاه دیگ بخار که در انواع صنعتی تولید می‌شود برای صنایع پیچیده و حساسی مثل داروسازی کارآیی ویژه‌ای دارند. استریل کردن تجهیزات، تولید داروهای حساس به آلودگی به بخار گرم نیاز دارند. اتوکلاوهایی که در صنعت داروسازی برای ضدعفونی کردن بطری‌ها و ظروف دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرند با بخار کار می‌کند که لازمه آن تهیه یک بویلر صنعتی باکیفیت مناسب است.

صنایع شیمیایی و پتروشیمی: در پالایشگاه‌ها از بخار برای شکستن مولکول‌های نفتی استفاده می‌شود. همچنین برای تولید مواد شیمیایی، تصفیه مواد و گرم کردن مخازن نیز به بخار با ظرفیت بالایی نیاز است.

صنایع کاغذ و مقوا: از دیگر مواردی که خرید و فروش دیگ بخار را نیاز دارند، صنایع تولید کاغذ و مقوا در سراسر جهان است. کاربرد اصلی بویلرها تولید بخار است که برای خشک کردن کاغذ و فرآیند سفید کردنخمیر کاغذ استفاده می‌شود. اگر بخواهیم با مثالی کاربرد دیگ بخار در صنعت کاغذ و مقوا را ساده‌تر بیان کنیم، می‌توانیم روند صاف کردن کاغذ را ذکر کنیم. رول های کاغذ بعد از خمیر شدن باید با بخار خشک و صاف شوند که در کارخانه‌هایی با میزان تولید بالا، وجود یک دیگ بخار با ظرفیت بالا را ضروری می‌سازد.

صنایع لبنی: از کاربردهای بویلر و دیگ بخار در صنعتی تولید لبنیات می‌توان به پاستوریزه کردن شیر، تمیزکاری تجهیزات مورد استفاده و استریل سازی مخازن و دستگاه‌ها اشاره کرد. بویلر با بخار داغی که تولید می‌کند می‌تواند نقش کلیدی را در از بین بردن باکتری‌ها ایفا کند.

صنایع چوب و MDF: پرس گرم، فرم دهی و خشک کردن چوب از جمله کاربردهای دیگ بخار در صنایع چوب است که خرید آن را برای این دسته از صنایع نیز الزامی کرده است.

صنایع پلاستیک و لاستیک: در این صنعت نیز از دیگ بخار و بویلر برای افزایش خاصیت کشسانی مواد و قالب گیری با بخار می‌توان از دستگاه بخار استفاده کرد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید برای قالب‌گیری تایر ماشین از بخار تحت فشار استفاده می‌شود.

بیمارستان و مراکز درمانی: بیمارستان‌ها نیز از مشتریان ثابت انواع مختلف دیگ بخار به طور معمول با ظرفیت بالا هستند. در بیمارستان‌ها برای استریل کردن تجهیزات پزشکی و جراحی توسط اتوکلاوها از دیگ بخار استفاده می‌شود. درواقع اتوکلاو بدون دیگ بخار عملا کارآیی ندارد.

نحوه کار دیگ بخار چگونه است؟

دیگ‌های بخار با استفاده از ترکیبی از آب نرم شده شیمیایی یا آب تصفیه شده به روش RO ( اسمز معکوس ) و همچنین میعانات برگشتی، و با بهره‌گیری از یک منبع سوخت مثل گاز طبیعی، نفت، زغال سنگ یا حتی برق، فرایند تولید بخار را آغاز می‌کنند. در این سیستم‌ها، شعله یا گازهای داغ حاصل از احتراق وظیفه گرم کردن آب داخل دیگ را بر عهده دارند. در دیگ‌های برقی هم این وظیفه به عهده المنت‌های الکتریکی است.

در نهایت، بخار تولیدشده در انواع کاربردهای صنعتی و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. نحوه گرم‌ شدن آب در این فرایند، به نوع دیگ بخار بستگی دارد؛ اینکه دیگ از نوع فایرتیوب باشد یا واترتیوب. تفاوت اصلی این دو مدل را می‌توان از نامشان دریافت کرد. در دیگ‌های فایرتیوب، شعله یا گازهای داغ حاصل از سوخت درون لوله‌هایی جریان دارد که این لوله‌ها توسط مخزنی پر از آب احاطه شده‌اند. حرارت به تدریج به آب منتقل شده و بخار تولید می‌شود. اما در دیگ‌های واترتیوب، جریان برعکس است؛ این‌بار آب درون لوله‌ها جریان دارد و گرمای حاصل از احتراق از بیرون به این لوله‌ها اعمال می‌شود تا در نهایت بخار مورد نیاز تولید شود.

انواع دیگ بخار

دیگ‌های بخار در حالت کلی انواع ، به دو بخش اصلی دیگ بخار صنعتی و دیگ بخار خانگی یا کوچک تقسیم می‌شود که ما در این مطلب روی انواع صنعتی بویلرها و دیگ بخار تمرکز کرده‌ایم.

دیگ بخار فایرتیوب یا لوله آتشین

دیگ بخار لوله آتشین که این روزها بیشتر با نام فایرتیوب شناخته می‌شود یکی از انواع مختلف دیگ‌های بخار است که در لیست قیمت دیگ بخار صنعتی ممکن است آن را مشاهده کنید. یکی از متداولترین نوع دیگ بخاری که در بازار وجود دارد همین محصول است که در صنایع سبک و متوسط کاربرد دارد. این دستگاه‌ها به دلیل طراحی ساده، هزینه نگهداری کم و راندمان مناسب در بین صنایع مختلف طرفداران زیادی دارد. در این نوع از بویلرها دیگ، شعله و گازهای داغ حاصل از احتراق از درون لوله‌هایی عبور می‌کنند که داخل مخزن آب قرار گرفته است.

مطلب پیشنهادی به شما : دیونایزر – ازن ساز

همین نوع دیزاین باعث شده است که حرارت از طریق لوله‌ها به آب داغ منتقل شده و بخار تولید می‌شود. دیگ‌های فایرتیوب به طور معمول یک کوره اصلی دارند که مشعل در آن نصب شده است. شعله ایجاد شده وارد لوله‌های بزرگ و سپس به لوله‌های کوچکتر هدایت می‌شود. این سیستم در نهایت باعث گرم شدن تدریجی و یکنواخت آب می‌شود. به همین دلیل هم برای صنایعی که به بخار با فشار کم یا متوسط نیاز دارند مناسب است. اگر قصد خرید دیگ بخار فایرتیوب را دارید و راجع به آن تحقیق و مطالعه می‌کنید، بد نیست بدانید که این نوع بویلرها غالبا در اشکال افقی ساخته می‌شوند که برای ظرفیت‌های بیشتر هم جواب‌دهی مناسبی دارد. اما اشکال عمودی هم دارند که طبیعتا برای ظرفیت‌های پایین و فضای کمتر در نظر گرفته می‌شود.

کاربردهای دیگ بخار فایرتیوب:

• خشک‌شویی‌ها
• بیمارستان‌ها و مراکز درمانی
• کارگاه‌های صنعتی کوچک و متوسط
• گلخانه‌ها
• سیستم‌های گرمایشی

دیگ بخار واترتیوب یا لوله آبی

در بررسی انواع دیگ‌های بخار از نظر ساختار یکی از کاربردی‌ترین و مهمترین‌ها بویلر بخار واترتیوب است که در دسته بویلرهای صنعتی قرار می‌گیرد. در این نوع از دیگ بخار صنعتی، آب داخل لوله‌ها در جیان است و گازهای داغ حاصل از احتراق نیز در اطراف لوله‌های آب در گردش هستند. همین نوع طراحی باعث می‌شود که دیگ‌های لوله آبی یا واترتیوب بتوانند فشار و دمای بالا را به راحتی تحمل کنند.

از این روست که می‌توان خرید دیگ بخار صنعتی واترتیوب را برای مشاغل و صنایع بزرگی که بخار با فشار و ظرفیت بالایی نیاز دارند، توصیه کرد. برخلاف دیگ فایرتیوب در این دیگ‌ها چون حجم بالایی از آب در داخل لوله‌های باریک در جریان است، سرعت گرم شدن آن بالاتر رفته و واکنش سریع‌تری به تغییرات بار دارد. به همین خاطر هم برای کاربردهای سنگین صنعتی مناسب هستند. معمولا این نوع دیگ بخار دارای مجموعه‌ای از لوله‌های افقی یا مایل هست که به یک درام بخار در بالا و یک درام آب در پایین متصل می‌باشد.

آب از درام پایین وارد لوله‌ها می‌شود، حرارت دیده و بخار تولیدی به درام بالا منتقل می‌شود. گازهای حاصل از احتراق نیز با عبور از اطراف لوله‌ها، گرمای خود را منتقل می‌کنند. خرید دیگ بخار لوله آبی به صنایعی که به بخار با فشار و دمای بالا نیاز دارند و امکان کنترل دقیق‌تر فرآیند بخاردهی برایشان مهم است، توصیه می‌شود.

کاربردهای دیگ بخار واترتیوب :

• نیروگاه‌ها
• پالایشگاه‌ها
• صنایع پتروشیمی
• کارخانه‌های تولیدی بزرگ

 انواع بویلر صنعتی از نظر شکل

دیگ بخار عمودی

دیگ بخار عمودی Vertical Steam Boiler نیز از مدل‌های فشرده و کم‌حجم در صنعت دیگ‌سازی است که شکل ظاهری آن ایستاده می‌باشد. در این دیگ‌ها کوره به صورت عمودی قرار گرفته است و مسیر حرکت شعله‌ها از پایین به بالا طراحی شده تا فضای کمتری را اشغال کند. خرید دیگ صنعتی بخار که شکل عمودی دارد برای فضاهای محدود مانند کارگاه‌های کوچک و خشکشویی‌ها یا موتورخانه‌های کم‌جا مناسب است. از نظر ظرفیت نیز دیگ بخار عمودی به نسبت مدل‌های افقی ظرفیت پایین‌تری دارد؛ اما سرعت راه‌اندازی آن بالاتر است و دلیل طراحی و ساختاری که دارد تعمیرات و نگهداری آن برای صنایع آسان‌تر است.

این دیگ‌ها در نوع خود کاربردی هستند و به درد صنایع کوچکی می‌خورند که دنبال دیگی با اشغال فضای کم، نصب و راه‌اندازی سریع، هزینه ساخت و نگهداری پایین و کاربری سبک هستند. از طرفی وقتی این نوع دیگ‌ها را انتخاب می‌کنید نباید انتظار راندمان بالای دیگ‌های افقی را داشته باشید یا محدودیت در ظرفیت وفشاری را باید در نظر داشت. دیگ بخار عمودی معمولا در ظرفیت‌های پایین (مثلا تا ۵۰۰ کیلوگرم بخار در ساعت) تولید شده و گزینه‌ای اقتصادی برای کسب‌وکارهای کوچک محسوب می‌شود.

دیگ بخار افقی

یکی از انواع بویلرها که در جریان خرید دیگ بخار صنعتی و بررسی قیمت فروش آن مورد توجه مشتریان قرار دارد دیگ افقی بخار است. در این نوع بویلر محفظه احتراق و لوله‌ها به صورت افقی طراحی شده‌اند که همین ساختار باعث افزایش سطح تبادل حرارتی و راندمان بیشتر نسبت به مدل‌های عمودی می‌شود. دیگ‌های افقی به طور  معمول در ظرفیت‌های متوسط تا بالا ساخته می‌شوند و برای تولید بخار با فشارهای بالا کاملا مناسب‌اند.

از لحاظ عملکرد، این دیگ‌ها می‌توانند به‌صورت فایرتیوب یا واترتیوب طراحی شوند، ولی مدل‌های فایرتیوب افقی به‌ویژه در صنایع غذایی، نساجی، پتروشیمی و تاسیسات حرارتی بسیار متداول هستند. یکی از مزایای اصلی دیگ بخار افقی، توان بالای آن در حفظ دمای پایدار و تولید بخار به‌صورت پیوسته است.

همچنین به‌دلیل دسترسی بهتر به اجزای داخلی، عملیات تعمیر و نگهداری در این نوع دیگ ساده‌تر انجام می‌شود. با وجود این، نصب و حمل آن نیاز به فضای بیشتری دارد و در مقایسه با دیگ‌های عمودی، قیمت بالاتری دارد. با این حال، برای واحدهای صنعتی که نیاز به تولید مداوم و با ظرفیت بالای بخار دارند، دیگ افقی یک انتخاب حرفه‌ای، قابل‌اعتماد و پربازده به شمار می‌رود.

بررسی انواع دیگ‌های بخار از نظر سوخت

همانطور که بارها اشاره کردیم، دیگ بخار از جمله تجهیزات کلیدی در صنایع مختلف است که تولید بخار برای فرآیندهای گوناگون را بر عهده دارد. یکی از عوامل بسیار مهم در انتخاب و طراحی دیگ بخار، نوع سوخت مصرفی آن است. نوع سوخت تاثیر مستقیم بر بازدهی، هزینه‌های عملیاتی، آلایندگی و حتی طراحی بدنه و مشعل دیگ دارد. در ادامه، انواع رایج دیگ‌های بخار بر اساس سوخت مصرفی را بررسی می‌کنیم:

دیگ بخار گازسوز

دیگ بخار گازسوز یکی از رایج‌ترین انواع دیگ‌های بخار در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر است. این نوع دیگ از گاز طبیعی به عنوان سوخت استفاده می‌کند که از نظر اقتصادی مقرون به‌صرفه بوده و سوختی تمیز و با آلودگی کم به شمار می‌رود. از جمله مزایای آن می‌توان به احتراق یکنواخت، آلودگی کمتر، راندمان بالا و سهولت در کنترل شعله و فشار اشاره کرد. این نوع دیگ در صنایع غذایی، بیمارستان‌ها، هتل‌ها، کارخانجات و ساختمان‌های اداری کاربرد زیادی دارد. البته در مناطقی که دسترسی به شبکه گاز طبیعی محدود است، استفاده از این مدل محدود می‌شود.

دیگ بخار گازوئیل سوز

دیگ بخار گازوئیل سوز معمولا در مکان‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که یا دسترسی به گاز طبیعی وجود ندارد یا نیاز به سوخت با انرژی حرارتی بالا احساس می‌شود. گازوئیل نسبت به گاز طبیعی انرژی بیشتری تولید می‌کند اما آلودگی و دوده‌ بیشتری هم دارد و هزینه نگهداری سیستم احتراق آن بیشتر است. این نوع دیگ برای تاسیسات صنعتی، گلخانه‌ها و نیروگاه‌های کوچک که به گاز دسترسی ندارند، مناسب است. برای بهینه سازی مصرف سوخت و کنترل آلایندگی، استفاده از مشعل‌های مدرن و سیستم‌های کنترل اتوماتیک در این نوع دیگ توصیه می‌شود.

کشور افغانستان بیشترین خریدار این مدل هستند چرا که در کشور افغانستان با مشکل گاز روبه رو هستند لذا برای راه اندازی از مشعل های گازوئیل سوز استفاده میکنند . بنابراین دیگ بخار گازوئیلی بیشتر برای کشورهایی مثل افغانستان که با مشکل کمبود انرژی گاز رو به رو هستند ارسال میشود .

البته اینکه چه نوع سوختی استفاده شود تاثیری در خود مخزن دیگ ندارد و همه ی این موارد تنها در مشعل با هم فرق دارند چرا که عامل ایجاد احتراق ، مشعل است که همان طور که اشاره کردیم داری انواع مدل در ایران تولید میشود .

دیگ بخار دوگانه سوز

دیگ بخار دوگانه سوز توانایی استفاده هم زمان از گاز طبیعی و گازوئیل را دارد. این مدل، یک گزینه منعطف و هوشمند برای صنایعی است که نمی‌خواهند در زمان قطع یکی از منابع سوخت با مشکل توقف کار مواجه شوند. این نوع دیگ‌ها معمولا به صورت اتوماتیک بین دو سوخت جابجا می‌شوند و بهره‌وری بالایی دارند. البته هزینه‌ اولیه نصب آنها بالاتر است، چراکه باید از مشعل‌هایی با قابلیت دوگانه سوزی استفاده شود و سیستم‌های کنترلی پیچیده‌تری دارند. با این حال، خرید دیگ بخار دوگانه سوز در بلندمدت به دلیل پایداری عملکرد و کاهش ریسک توقف تولید، کاملا به‌صرفه خواهند بود.

بویلر بخار با سوخت جامد

دیگ‌های سوخت جامد برای مناطق یا صنایعی مناسب‌اند که منابع زیستی مانند زغال سنگ، چوب، پلت‌های بیوماس، سبوس برنج یا ضایعات کشاورزی در دسترس است. این نوع دیگ‌ها در نیروگاه‌های حرارتی روستایی، صنایع تبدیلی کشاورزی، و برخی کارخانه‌های تولید کاغذ و لبنیات استفاده می‌شوند. مزایای این سیستم‌ها شامل کاهش هزینه‌ سوخت، استفاده از منابع داخلی، و استقلال از شبکه‌های گاز رسانی است. اما در مقابل، راه‌اندازی و نگهداری آنها سخت‌تر است، میزان آلایندگی بیشتری تولید می‌کنند و کنترل دقیق دمای بخار در آنها دشوارتر است.

دیگ بخار برقی

دیگ بخار الکتریکی از انرژی برق برای گرم کردن آب و تولید بخار استفاده می‌کند. این مدل برای مکان‌هایی مناسب است که نیاز به بخار با ظرفیت کم و در محیط‌های تمیز و ایزوله دارند، مانند آزمایشگاه‌ها، صنایع داروسازی، یا کلینیک‌های کوچک. مزیت اصلی این دیگ‌های بخار بدون صدا بودن، عدم نیاز به دودکش و آلایندگی صفر است. با این حال، مصرف برق آنها بالاست و برای تولید بخار با ظرفیت بالا مقرون به‌صرفه نیست.

چرا از دیگ بخار استاندارد استفاده کنیم؟

در حین خرید دیگ بخار صنعتی و مدل‌های کوچک‌تر باید مجموعه‌ای از ویژگی‌ها و معیارهای فنی، ایمنی و عملکردی را در نظر گرفت تا دیگ خریداری شده در شرایط کاری مختلف، عملکردی مطمئن را از خود نشان دهد. اولین و مهمترین ویژگی یک دیگ بخار استاندارد، مطابقت آن با استانداردهای بین‌المللی یا ملی مثل ASME در آمریکا، BS  در بریتانیا یا ISIRI در ایران است که تمامی الزامات طراحی، ساخت، تست و ایمنی را پوشش می‌دهد.

بدنه دیگ باید از ورق‌های فولادی آلیاژی مقاوم در برابر حرارت و فشار بالا ساخته شده باشد. طراحی مهندسی آن باید به گونه‌ای باشد که انتقال حرارت به‌شکل مؤثر انجام شود و افت انرژی به حداقل برسد. از دیگر مشخصه‌های مهم دیگ بخار باکیفیت و قابل‌قبول می‌توان به دارا بودن سیستم‌های ایمنی کامل مانند شیر اطمینان، گیج فشار، کنترل سطح آب، سیستم قطع‌کن اضطراری و مشعل خودکار اشاره کرد.

همچنین یک دیگ بخار استاندارد باید راندمان حرارتی بالایی (بالای ۸۵٪) داشته باشد و مصرف انرژی آن بهینه باشد. دسترسی آسان به اجزای داخلی برای بازرسی، تعمیر و نگهداری نیز یک فاکتور مهم در طراحی دیگ استاندارد محسوب می‌شود. داشتن گواهینامه‌های معتبر از مراجع قانونی و نهادهای بازرسی فنی نیز از ضروریات یک دیگ استاندارد و قابل اطمینان است. دیگی که استاندارد باشد، نه تنها ایمنی کاربران را تضمین می‌کند، بلکه در بلندمدت هزینه‌های عملیاتی را کاهش داده و عملکرد پایداری در طول عمر مفید خود ارائه می‌دهد.

خرید دیگ بخار

برای خرید دیگ بخار مناسب برای ساختمان، نیروگاه یا هر واحد صنعتی، ابتدا باید ظرفیت حرارتی مورد نیاز به درستی محاسبه شود. این ظرفیت بر اساس مقدار بخار تولیدی در واحد زمان و با واحدهای کیلوگرم در ساعت kg/h یا تن در ساعت t/h سنجیده می‌شود. عوامل موثر بر این محاسبه شامل میزان نیاز به بخار بسته به نوع کاربرد، فشار و دمای بخار مورد نیاز، راندمان حرارتی دیگ، و نوع سوخت مصرفی هستند. برای افزایش راندمان و کاهش هزینه‌ها، اجرای اقداماتی مثل پیش گرمایش آب، جلوگیری از خوردگی، بهینه سازی احتراق، عایق کاری کامل و کاهش اتلاف حرارت بسیار موثر است.

جدول لیست قیمت دیگ بخار ( قیمت ها تقریبی اعلام شده )

همچنین استفاده منظم از چک لیست‌های نگهداری و انجام بازدیدهای دوره‌ای بر اساس دستورالعمل سازنده، تاثیر بسزایی در عملکرد دیگ بخار خواهد داشت. برای افزایش راندمان و کاهش هزینه‌های عملیاتی، لازم است دیگ بخار به سیستم‌هایی مانند پیش گرم‌کن آب تغذیه، سیستم‌های تصفیه آب برای جلوگیری از رسوب و خوردگی، و کنترل دقیق هوای احتراق مجهز باشد. عایق کاری مناسب بدنه دیگ، خطوط بخار و سوپاپ‌ها نیز از اتلاف انرژی جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، طراحی صحیح دودکش و کنترل گازهای خروجی می‌تواند در کاهش مصرف سوخت موثر باشد.

در نهایت، آنچه بر قیمت دیگ بخار و همچنین طول عمر و بهره‌وری آن تاثیر مستقیم دارد، نگهداری صحیح و اجرای منظم چک لیست‌های دوره‌ای بر اساس دستورالعمل سازنده است. بنابراین توصیه می‌شود پیش از خرید دیگ بخار صنعتی، حتما مشاوره تخصصی دریافت کرده و شرایط کاری، نوع سوخت و نیاز واقعی صنعت به دقت بررسی شود تا انتخابی اقتصادی و فنی انجام گیرد.

قیمت دیگ بخار صنعتی چگونه تعیین میشود ؟

یکی از مهمترین نکاتی که هنگام خرید بویلر بخار باید به آن توجه ویژه داشت، استاندارد بودند آن است. طبق قوانین کشور، تمامی دیگ‌های بخار تولید داخل باید دارای نشان استاندارد ملی ایران به شماره ۴۲۳۱ باشند؛ اما متاسفانه هنوز هم در برخی نقاط شاهد تولید و عرضه دیگ‌های بخار غیراستاندارد و ناایمن با قیمت پایین هستیم. این نوع دیگ‌ها به دلیل عدم رعایت الزامات فنی و ایمنی می‌توانند خطرات جبران ناپذیری به همراه داشته باشند.

اما چون قیمت پایین تری دارند به دلیل کیفیت پایین ، مشتری به هنگام خرید از چند جای مختلف استعلام قیمت میکند و مشتری نا آگاه بدون توجه به رزومه شرکت ، بدون توجه به کیفیت محصول تولیدی و صرفا فقط با استعلام قیمت دیگ بخار ، اقدام به مقایسه بین سازنده های مختلف میکند و هر کدام قیمت پایین تری ارائه کرده باشد خرید خودشان را انجام میدهند .

اما مشتری آگاه قیمت را در کنار سایر مسائل قرار داده و با بررسی دقیق حتی به صورت حضوری و با افراد کارشناس و هم چنین رزومه شرکت و سایر مسائل اقدام به خرید میکند حتی اگر قیمت بالاتری نسب به سایرین اعلام شده باشد چرا که مشتری آگاه می داند قیمت پایین تر و کیفیت پایین تر یعنی تحمل هزینه های شدیدتر بعد از چند وقت که از کارکرد دستگاه گذشت اتفاق می افتد لذا از ابتدا محصولی درجه یک حتی شده به قیمت بالاتر خریداری میکند تا از مسائل بعدی جلوگیری کند و ماندگاری و کیفیت دیگ بخار در بلند مدت تضمین شود .

دیگ بخار استاندارد باید همراه با پلاک شناسایی معتبر و دفترچه نظارت و بازرسی فنی تحویل مشتری شود. این دفترچه شامل اطلاعات کاملی درباره نوع و برند لوله‌ها و ورق‌های استفاده شده، گواهی‌های جوشکاری، تست‌های انجام‌شده مانند تست جوش، تست کشش و خمش، WPS، PQR و تست آنالیز شیمیایی و مشخصات کلی مراحل ساخت و کنترل کیفی دستگاه است. نبود این مدارک به معنای عدم تایید رسمی و فنی محصول است و می‌تواند نشان دهنده کیفیت پایین و عدم اطمینان از عملکرد آن باشد.

ظرفیت واقعی دیگ بخار نیز نکته‌ای اساسی است که باید دقیقا مطابق با نیاز پروژه و سفارش مشتری باشد. این ظرفیت که بر اساس میزان بخار تولیدی در واحد زمان kg/h یا t/h  مشخص می‌شود، در برخی موارد از سوی تولیدکنندگان غیراستاندارد، کمتر از میزان اعلام شده ارائه می‌گردد که این موضوع مستقیما بر عملکرد سیستم و رضایت مشتری اثر منفی خواهد گذاشت.

از دیگر موارد مهم در انتخاب و خرید دیگ بخار، بررسی میزان مصرف انرژی و راندمان حرارتی آن است. دیگی که راندمان پایینی دارد، برای تولید مقدار مشخصی بخار، سوخت بیشتری مصرف می‌کند. هرچند ممکن است قیمت اولیه دیگ با راندمان بالا بیشتر باشد، اما این هزینه با صرفه‌جویی در مصرف سوخت‌هایی مانند گاز و گازوئیل در کوتاه مدت جبران خواهد شد.

در نهایت، کیفیت متریال و تجهیزات جانبی به کار رفته در ساخت دیگ بخار از جمله شیر تغذیه، آب نمای مغناطیسی، سوپاپ اطمینان، کنترل کننده‌های سطح آب، مشعل، لول کنترل، پرشر سوئیچ، مانومتر، تابلو برق و اتصالات باید از برندهای معتبر و باکیفیت انتخاب شوند. خرابی هر یک از این قطعات می‌تواند موجب اختلال در کارکرد کلی دستگاه شده و ایمنی مجموعه را به خطر بیندازد.

در نتیجه، هنگام بررسی و مقایسه قیمت دیگ بخار، تنها به بهای اولیه دستگاه توجه نکنید؛ بلکه استاندارد بودن، راندمان، ظرفیت واقعی و کیفیت تجهیزات آن را به عنوان عوامل اصلی در تصمیم‌گیری خود لحاظ نمایید تا خریدی مطمئن، ایمن و به صرفه داشته باشید.

سایر محصولات »
اتوکلاو صنعتی
اتوکلاو بیمارستانی
اتوکلاو آزمایشگاهی